KOSGEB Destekleri

Girişimciliğin geliştirilmesi ve artırılması ülkelerin kalkınmasında son derece önemlidir. Başarılı girişimcilik faaliyetleri; ülkede yenilikçi endüstrilerin oluşması, istihdam yaratılması, ekonomik büyümenin hızlandırılmasını desteklemektedir.

YENİ GİRİŞİMCİ PROGRAMI:

• Öncelikle desteklenen sektörde olup olmadığınıza dair nace kodu kontrol edilmelidir. https://kosgeb.gov.tr/site/tr/baglanti/DesteklenenSektor
• İşletme kurulmadan önce Kosgeb girişimcilik eğitim katılım belgesi alınmış olmalıdır. Eğitim konusu başvurulacak destek programına yönelik olmalıdır.
• Eğer işinize yönelik nace kodunuz ileri girişimci faaliyet konuları arasında yer almıyorsa geleneksel girişimci eğitimini tamamlamanız yeterli olmaktadır
• Girişimcilik eğitimlerine e-devlet üzerinden başvurulmaktadır, ücretsizdir ve elektronik ortamdan eğitim alınmaktadır.
• Eğitimler tamamlandıktan sonra işletme kurulumu aşamasına gelinir. İşletmenin Türk Ticaret Kanununda tanımlı gerçek kişi veya sermaye şirketi statüsünde, örneğin limited veya anonim şirket olabilmektedir Adi ortaklıklar Kosgeb tarafından desteklenmemektedir.
• Girişimcinin program başvurusunda bulunduğu şirkette en az %50 kurucu ortaklığa sahip olması, program süresinde ortaklık payın 50 altına düşmemesi ve işletmeyi münferiden temsile yetkili olması gereklidir. Aynı zamanda girişimcinin başka herhangi bir işletme kurum veya kuruluşta Sgk kaydı olmaması gereklidir.
• KBS’de kayıtlı ve aktif durumda olunması gerekir.
• KOBİ bilgi beyannamesinin güncel olması gerekir.
• Kurulan işletme Kosgeb’e başvuru tarihi itibarıyla son 1 yıl içinde kurulmuş olmalıdır; bu sebeple işletme kurulması akabinde hemen başvuru yapılması gereklidir.
• Girişimcinin işletmesinin kuruluş tarihinden 3 yıl öncesinden programa başvurduğu tarihe kadar hem gerçek kişi statüsünde bir firması olmamalı hem de tüzel kişi statüsünde kurulmuş herhangi bir firmada %30 ve üzeri ortaklığı olmamalıdır. 
• İşletmenin destek programına başvuru tarihi öncesinde tür değişikliği yapması; değişikliğin sicil gazetesinde yer alması koşuluyla bu fıkra hükümlerine aykırılık teşkil etmez. Bu durumda işletme kuruluş tarihi olarak ilk kuruluş tarihi kabul edilir. İşletme kuruluş tarihi, şahıs işletmeleri için vergi levhasında yer alan işe başlama tarihi, tüzel kişiliğe haiz işletmeler için ticaret siciline tescil tarihidir.
• Bu şartları sağladıktan sonra Kosgeb Genel Müdürlüğe gitmeye gerek kalmadan Kosgeb veri tabanına kayıt olup Yeni Girişimci Programına başvurulabilir.
• Başvuru elektronik ortamda KBS(Kobi bilgi sistemi) üzerinden yapılmaktadır; bu sebeple bildirimler devamlı sistem üzerinden kontrol edilmelidir. Kosgeb değerlendirme kriterlerinden en önemlisi iş kuran girişimcinin bilgi ve tecrübesinin işi yürütme bakımından yeterli görülmesidir. Aynı zamanda başvuruya konu şirketin mevcut başka bir işin devamı olmaması gereklidir.
• Talep edilen giderler iş modeline uygun olmalı ve işin yapılması için gerekliliği detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Talep edilen giderlerin tutarları için Kosgeb’in de fiyat araştırması yapacağı öngörülerek beklentileri karşılayacak en uygun fiyatlı teklif alınmalıdır. Aynı zamanda talep edilen giderleri şirket bu aşamada sağlayabilecek midir dikkat edilmelidir.
• Program kabul tarihi kosgeb tarafından belirlenir ve program süresi 2 yıldır.

1- Geleneksel Girişimci Destek Programı:

Bu program ile kuruluş desteği, performans desteği, sertifika desteği olmak üzere toplamda 65.000 TL geri ödemesiz destekten faydalanılabilmektedir. Girişimcinin; genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda her bir performans döneminde belirlenen tutarlara 5.000 TL eklenir.

Bu destek kapsamında yapılan hatalar aşağıdaki gibidir:

• İşletme kuruluşunda girişimcinin %50’nin altında hisse sahibi olması veya destek programı süresinde mevcut hisselerinin bir kısmını devrederek %50’nin altına düşmesi
• Destek programı süresi içinde işletmenin kapanması
• İşletme kurma tarihinin zamanlaması
• Gerçekten kurulan işi yapacak girişimcinin yerine başka birinin girişimci olarak başvuru yapması veya başka bir işin genişletilmesine yönelik iş kurularak başvuru yapılması;
  Girişimcinin kurulan işletmenin faaliyeti ile ilgili bilgi, birikim ve deneyiminin olması gereklidir. Bununla birlikte desteklerden yararlanarak fon sağlamak amacıyla; mevcut başka bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması gibi durumlarda da başvuru reddedilir.

2- İleri Girişimci Destek Programı:

• Bu programda başvuru için İleri Girişimci Programı Faaliyet Konuları Tablosunda belirtilen konularda faaliyet gösteren işletme olmak ve ileri girişimci eğitim katılım belgesi almış olmak gereklidir.
• İleri girişimcilik desteklerinde destek oranı %75’tir. Makine, teçhizat ve yazılımın yerli malı olması durumunda, destek oranına %15 ilave edilir. Girişimcinin; genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda her bir performans döneminde belirlenen tutarlara 5.000 TL eklenir. Destek unsurları 375.000 TL üst limitli olmak üzere; Kuruluş Desteği, Makine, Teçhizat ve Yazılım Desteği, Mentörlük, danışmanlık ve işletme koçluğu desteği, Performans Desteği, Sertifika Desteğinden oluşmaktadır.
• Makine destek grubunda açıklanan ileri girişimci programı faaliyet konularından Düşük orta-düşük teknoloji seviyesinde faaliyet gösteren işletmelere 100.000TL, Orta-yüksek teknoloji seviyesinde faaliyet gösteren işletmelere 200.000TL, Yüksek teknoloji seviyesinde faaliyet gösteren işletmelere 300.000TL üst limitli destek sağlanmaktadır. Destekler tamamen geri ödemesizdir.

İŞ PLANI ÖDÜLÜ DESTEK PROGRAMI

Bu destek programının amacı girişimcilik konulu yarışmalar sonucu başarılı bulunan iş planlarının/iş modellerinin/iş fikirlerinin ödüllendirilerek hayata geçirilmesini sağlamaktır. Dereceye giren iş planları için uygulama esasları madde 6’da destek unsurları açıklanmaktadır. Uygulama esaslarına aşağıdaki linkte mevzuat sekmesi altından ulaşılabilir: https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekdetay/7389/is-plani-odulu-destek-programi

KOBİ FİNANSMAN DESTEKLERİ

Bu destek kapsamında KOBİ’lere uygun koşullarda finansal destek temin edilerek finansman sorunlarının çözümü, üretim, kalite ve standartlarını artırmaları, istihdam yaratmaları, uluslararası düzeyde rekabet etmelerinin sağlanması amaçlanmaktadır.

Bu destek kapsamında girişimcilere 50.000 TL üst limitli kredi desteği ve Yıllık faiz oranına uygulanacak 10 destek puanı sağlanmaktadır. Girişimcinin genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda üst limit 70.000 TL olarak uygulanır.

AR-GE, ÜR-GE VE İNOVASYON DESTEK PROGRAMI

Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programından araştırma geliştirme ve inovasyon konularında projesi olan İşletmeler/girişimciler ile ürün geliştirme konusunda projesi olan işletmeler yararlanabilir.

Bu projede Ar-Ge ve Ür-Ge desteği olmak üzere 2 ayrı başvuru yolu bulunmaktadır.

1- Ar-ge ve inovasyon projesi kapsamında; yeni bir ürün/süreç/hizmet üretilmesi, mevcut bir ürün/süreç/hizmet geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi vb. konulardaki ar-ge ve inovasyon niteliği taşıyan projelere destek sağlanır.

2- Ür-Ge projeleri kapsamında; değişen pazar taleplerine ve/veya teknolojik gelişmelere uyum sağlamak amacıyla orijinal, iyileştirilmiş veya değiştirilmiş yeni bir ürün geliştirmek için gerçekleştirilecek projelere destek sağlanır. Ür-Ge kapsamında aşağıdaki seçeneklerden birisi seçilerek ilerlenilmelidir;

• KOSGEB ve diğer kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar veya uluslararası fonlar tarafından desteklenen Ar-Ge veya yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan veya
• Patent belgesi ile koruma altına alınan veya
• Doktora çalışması neticesinde ortaya çıkan veya
• Teknolojik Ürün (TÜR) Deneyim belgesi alınan veya
• Yurt içi Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde (TGB) yer alan işletmelerin, bölgede sonuçlandırdıkları veya TEKMER’lerde yer alan işletmelerin başarılı tamamladıkları ar-ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan ürün veya
• Kamu/üniversite araştırma enstitülerinde/merkezlerinde ar-ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan veya 
• 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunu kapsamında destek ve teşviklerden yararlanan Ar-Ge Merkezlerinde ar-ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan veya
• Orta-yüksek veya yüksek teknoloji alanlarında yer alan(Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programı Teknoloji Alanları Tablosu Orta Yüksek ve Yüksek mevzuat seçeneği altında eklenmiştir.) veya
• Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan ve son mali yıl verilerine göre ithalat tutarı ihracat tutarından fazla olan ürünler için başvuru yapılması esastır.

Bu destek programında işletmeler/girişimcilere aşağıdaki destekler sağlanmaktadır:

• Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (geri ödemeli ve geri ödemesiz olarak): bu destek programında teşvik başvurusu yapılacak tüm giderlerin araştırma geliştirme faaliyetlerine yönelik olması gereklidir. Seri üretime yönelik giderler bu program kapsamında desteklenmemektedir.
• Nitelikli personel giderleri desteği
• Sınai Mülkiyet Hakları Giderleri Desteği
• Test, Analiz ve Belgelendirme Giderleri Desteği
• Proje Danışmanlık Desteği
• Eğitim Desteği
• Proje Tanıtım Desteği
• Yurtiçi ve Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği
• İşletme Kuruluş Giderleri Desteği

Çağrılı olmayan başvurular için destek üst limiti 750.000 TL’dir ve destek oranı %75’dir. Makine teçhizatta geri ödemeli destek üst limiti 300.000 TL’dir. Program kapsamında yapılacak geri ödemeler; programın tamamlanma tarihinden itibaren 12 ayı ödemesiz olmak üzere, 4’er aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte yapılır. İlk taksitin geri ödeme tarihi, programın tamamlanma tarihinden sonraki 12 aylık süreyi takip eden ilk iş günüdür. Geri ödemeli destekler uygulama esaslarında belirlenen şekilde zamanında ödendiği takdirde, faiz ve komisyon uygulanmaz.

Destek programı sayfasında başvuru formları altında proje bilgi dökümanı ve başvuru formu incelemelidir. Başvuru formu KBS üzerinden doldurulmaktadır. Proje bilgi dökümanı sistem üzerinden yüklenmektedir. Başvuru formu ise KBS üzerinden doldurulacak bilgilerin önceden görülmesi için rehber formdur. KBS’de istenen bilgiler doldurulduktan sonra başvuru Kosgeb’e elektronik ortamda iletilir devamında başvurunuz kurul değerlendirmesine gider; ilk inceleme akabinde öncelikle gerekli görülürse eksiklik bildirimi kayıt esnasında vermiş olduğunuz mail adresine iletilir ve tarafınıza verilen süre içerisinde eksiklik görülen kısımları tamamlayarak KBS üzerinden başvurunuzu yeniden göndermeniz beklenir. Daha sonra projenizi savunmanız için Kosgeb tarafından düzenlenen değerlendirme toplantısına katılmanız beklenir. Kosgeb bu toplantıda ilgili uzmanlar ile projenizin giderlerinin uygunluğu/gerekliliği, projenin ekonomik katkısı, faaliyet-zaman planının uygunluğu, projede çalışacak personelin yeterliliği, bütçe ve maliyet etkinliği gibi parametreleri sorgular ve desteklenip desteklenmediğiniz bilgisi size iletilir. Desteklenmeniz durumunda kurul karar yazısı ile desteklenen giderler size bildirilir. Proje başvurusunda oluşturmuş olduğunuz faaliyet-zaman-gider planınıza göre projeniz 4’er aylık dönemlerde izlenmektedir. İzleme döneminde uzman akademisyenler projenizi yerinde denetler ve devamında izleme sonucuna yönelik raporlarını oluştururlar. Raporun tamamlanması akabinde uzman kararına istinaden projeniz devam ettirilir ve ilgili dönem içerisinde yapmış olduğunuz giderlere yönelik KBS üzerinden destek ödeme belgeleriniz ile ödeme talebinde bulunmanız gereklidir. İzleyen dönemlerde de plana uygun şekilde faaliyetlerin devamlılığı önemlidir.

KOBİ TEKNOYATIRIM – KOBİ TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI

Kobi Teknoyatırım destek programı kapsamındaki desteklerden faydalanabilmek için 2 tür başvuru yapılması mümkündür. Programın mantığını anlamak amacıyla Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programı akabinde geliştirilen ürünün üretilmesine yönelik yatırım giderlerinin desteklenmesine yönelik bir program olduğu düşünülebilir. 2 tür başvuru yolu mevcuttur:

1-Ar-Ge/yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ürünler için yatırım projesi başvuruları için;

En çok 5 yıl önce düzenlenmiş olmak üzere Ar-Ge projesini tamamlandığını gösterir aşağıdaki belgelerden herhangi birine sahip olan:

–  KOSGEB ve diğer kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar veya uluslararası fonlar tarafından desteklenen ar-ge ve yenilik projelerinin başarıyla tamamlandığını gösteren belgesi olan veya

–  Patent belgesi olan veya

–  Doktora tezi konusu olan veya

–  Teknolojik Ürün (TÜR) Deneyim belgesi olan veya

–  Yurtiçi Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde tamamlanmış Ar-Ge faaliyeti sonucu ortaya çıktığı belgelenen veya

–  Kamu Ar-Ge Merkezleri Enstitülerinde yürütülen Ar-Ge faaliyeti sonucu ortaya çıktığı belgelenen veya

–  5746 sayılı kanun kapsamında kurulan Ar-Ge Merkezlerinde yürütülen Ar-Ge faaliyeti sonucu ortaya çıktığı belgelenen ve prototip çalışmasını tamamlamış ürün sahibi işletmeler veya her türlü kullanım hakkını süresiz olarak sözleşme ile hak sahibinden noter onaylı sözleşme ile devralmış işletmeler başvuru yapabilir.

2- Cari işlemler hesabına katkı sağlayacak ürünlere ait yatırım projesi başvuruları için; Üretilecek ürünün cari işlemler hesabına katkı sağlaması ve orta yüksek ve yüksek teknoloji alanında yer alması çerçevesinde belirlenen “CARİ İŞLEMLER HESABINA KATKI SAĞLAYACAK ÜRÜN LİSTESİ”NDE yer alan ürünler için başvuru yapılması esastır.

Orta – yüksek ve yüksek teknoloji alanında yer alan ve cari işlemler hesabına katkı sağlayacak ürünlerin üretimini ve ticarileştirilmesi

Orta – yüksek ve yüksek teknoloji alanında yer alan ve cari işlemler hesabına katkı sağlayacak ürünlerin üretimini ve ticarileştirilmesini sağlamak amacıyla yapılan başvurularda desteklerin üst limiti geri ödemeli 4.200.000 (dörtmilyonikiyüzbin) TL ve geri ödemesiz 1.800.000 (birmilyonsekizyüzbin) TL olmak üzere toplam 6.000.000 (altımilyon) TL’dir.

İŞLETME GELİŞTİRME, BÜYÜME VE ULUSLARARASILAŞMA DESTEKLERİ

Bu destek grubu altındaki bazı programlar aşağıdaki gibidir:

İŞLETME GELİŞTİRME DESTEK PROGRAMI

Küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet güçlerini artırmaya yönelik destekler içeren proje dosyası hazırlanmadan başvurulabilen bir destektir. Bu program altında 11 destek bulunmaktadır. Bazıları şu aşamada başvuruya kapalıdır veya uygulama esaslarında belirlenen şartlar ile sınırlandırılmıştır. Bu program kapsamında fuar desteği, yurtdışı iş seyahati desteği, tasarım desteği, sınai mülkiyet hakları desteği, belgelendirme, test analiz desteği, bağımsız değerlendirme desteği… gibi destekler bulunmaktadır. Destek kaleminden faydalanıp faydalanılamayacağı uygulama esaslarındaki ilgili desteğe yönelik istenen şartlar okunarak belirlenebilir.

YEŞİL DÖNÜŞÜM DESTEK PROGRAMI

Yıllık TEP değeri 500’ün altında olan 100 bin işletme bu destekten faydalanabilecektir. Bu destek kapsamında 2 modül bulunmaktadır. TEP değeri 10-99 TEP yıllık enerji tüketen işletmelere yönelik enerji motorları desteğinden faydalanacaktır. Öncelikle işletmenin motor etüdü yapılacaktır. Hazırlanan rapor KBS’ye yüklenecektir. Bu rapor için işletmelere 2.500 TL destek sağlanacaktır. İşletme bu rapora yönelik değişikliği yaptığında 100 bin TL geri ödemesiz destek alacaktır.

100-500 TEP değerinde olan işletmeler Verimlilik artırıcı destek ten faydalanacaktır. Bu modül kapsamında yetkilendirilmiş kişiler detaylı enerji etüdü yaparak rapor hazırlayacaktır; bu rapor sisteme yüklendikten sonra işletmeye 30b bin TL destek ödemesi yapılır. İşletme rapora yönelik aksiyonları alırsa 400 bin TL geri ödemesiz destek sağlanacaktır. Bahsedilen bu tutarlar destek oranı uygulandıktan sonraki destek üst limitleridir. Örneğin 400 bin TL destek üst limiti olan destek için destek oranı %40’dır.

KOBİGEL-KOBİ GELİŞİM DESTEK PROGRAMI

Bu program çağrıya dayalı bir programdır. Program kapsamında desteklenecek proje giderleri Proje Teklif Çağrısında belirlenir ve belirlenen esaslar dahilinde desteklenecek proje giderlerine Kurul karar verir. Ancak; gayrimenkul alım, bina inşaat, tefrişat, taşıt aracı alım ve kiralama, proje ile ilişkilendirilmemiş personel giderleri ve diğer maliyetler ile vergi, stopaj, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri desteklenmez. Başvuru için çağrı açılması beklenmektedir; bu program kapsamında yılda iki kez belirli konularda çağrıya çıkılmaktadır. Çağrılar destek programı sayfasında yürürlükte olan çağrılar sekmesi altından takip edilebilir.

Proje kapsamında desteklenmesi uygun görülen gider grupları toplamı ile destek türleri, Proje Teklif Çağrısında belirlenen üst limit, oran ve varsa gider kısıtlarını geçmeyecek şekilde Kurul tarafından belirlenir.

YURTDIŞI PAZAR DESTEK PROGRAMI

KOBİ’lerin ihracat yapabilmeleri veya ihracatını artırabilmeleri amaçlı oluşturulan destek programıdır. Prpgram kapsamında destek üst limiti 300.000 TL olarak belirlenmiştir. Destekler %70 geri ödemesiz, %30 geri ödemeli olacak şekilde verilmektedir. Desteklenecek proje giderleri aşağıdaki gibidir:

Personel Giderleri: Projede ihracatı artırmaya yönelik gerçekleştirilecek aktivitelerde bilfiil çalışacak personel desteklenecektir. En fazla 2 personel desteklenmektedir. Personele yönelik diğer şartlar da uygulama esaslarından dikkatlice okunmalıdır.

Teçhizat- Donanım Giderleri: Proje kapsamında gerekli sunucu (server), masaüstü bilgisayar, diz üstü bilgisayar gibi donanım alımı desteklenir.

Yazılım: Açık kaynak kodlu olanlar hariç olmak üzere ERP, MRP ve muhasebe yazılımları desteklenmez.

Hizmet Alımı: Tanıtım, yurtdışı fuar ve seyahat gideri, test, analiz, belgelendirme ve diğer hizmet alımları desteklenmektedir.

Bu yazımda Girişimcilik Destekleri, Ar-Ge, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri, İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri, Kobi Finansman Desteklerinden kısaca bahsettim.

Referans : https://www.kosgeb.gov.tr/